Photo: Károly Escher (not of Batarias)
In Praise of Batarias, the Fiddler of Romiosyni
-freely adapted from a
Greek poem by Kostis Palamas
Here's to you, Bataria, master of the bow and bossman of the
violin!
Greetings to you, Bataria, my sense of yearning's plain to
see
And a deeper pain, like pining, is what your playing gives.
You enliven with your violin all the valour in the world;
There within your violin the flame of Greekness lives.
From my book, Corfu Blues, Ars Interpres, Stockholm, 2006
Ο ΜΠΑΤΑΡΙΑΣ
Kostis Palamas
Γεια σου καημενε Μπαταρια
της δοξαριας τεχνιτη
γεια σου καημενε Μπαταρια
και αφεντη του βολιου
Γεια σου καημενε Μπαταρια
με το βιολι σου ξυπνησες
την λεβεντια του κοσμου
η ρωμιοσυνη μια φωτια
μες το βιολι σου ζει
Γεια σου καημενε Μπαταρια
τρανος ειναι ο καημος μου
γεια σου καημενε μπαταρια
και ποιος τρανος εσυ
Γεια σου καημενε Μπαταρια
με το βιολι σου ξυπνησες
την λεβεντια του κοσμου
η ρωμιοσυνη μια φωτια
μες το βιολι σου ζει
Πουλια της λιμνοθαλασσας
μποριασματα μαιστραλια
τετοια φωνη δοξαστε την
και τετοια δοξαρια
About Thanasis Batarias
Biographical note
Μπαταριάς Θανάσης
Φημισμένος λαϊκός βιολιστής και τραγουδιστής της περιοχής Μεσολογγίου (19ος αι.)` επίσης, εξαίρετος εκτελεστής λαούτου και ταμπουρά. Γεννήθηκε περί το 1835 στο Ευηνοχώρι Αιτωλίας και πέθανε στο Μεσολόγγι το 1917. Διέθετε ονομαστή κομπανία «με βασικούς συνεργάτες τον βιολιστή Ρένο Κατσαρό και, μετά το 1892, τον θρυλικό κλαριντζή Νικολάκη Σουλεϊμάνη (1848-1921), χριστιανό Τουρκόγυφτο από την Βόρειο Ήπειρο» (Ηλίας Βολιότης-Καπετανάκης «Ελλήνων Μούσα Λαϊκή», «ΝΕΑ ΣΥΝΟΡΑ», 1997). Μνημονεύεται τόσο από τους Γ. Αθανασιάδη Νόβα, Σπύρο Μελά, Ανδρέα Καρκαβίτσα και Κωστή Παλαμά όσο και από τον Μ. Μαλακάση (ο οποίος μάλιστα ονόμασε ένα από τα αριστουργηματικότερα ποιήματά του "Ο Μπαταριάς"): "... Μα στο τραπέζι ως κάθονταν, κι άνοιγεν η φωνή σου, μεγάλε Μπαταριά! στο τρίτο κρασοπότηρο πουλιά του Παραδείσου ξυπνούσανε κι αηδόνια στα κλαδιά. Κ' εκείθε, 'που δεν έφτανε κανένας, κ' η ανάσα πιανόταν ως κι' αυτή, κ' εκείθε, αλέγρα παίζοντας, σκαλί-σκαλί, τα μπάσα, κατέβαινε η γαλιάντρα σου η φωνή...". Αλλά και ο Παλαμάς δεν υστερεί σε επαίνους για τον λαμπρό λαϊκό οργανοπαίκτη: «...Γεια σου, καημένε Μπαταριά, τρανός είν’ ο καημός μου, και πιο τρανός εσύ` με το βιολί σου ξύπνησες τη λεβεντιά του κόσμου κ’ η Ρωμιοσύνη, μια φωτιά, μέσ’ στο βιολί σου ζει».
Πηγές
Τάκης Καλογερόπουλος,
Λεξικό της Ελληνικής μουσικής, εκδόσεις Γιαλλελή, 2001
Another poem about Batarias, by Miltiadis Malakasis